ΒΙΒΛΙΟ vs TABLET

Το παραδοσιακό βιβλίο χάνει όλο και περισσότερο έδαφος απέναντι στις διάφορες έξυπνες συσκευές όπως τα tablets, μέσω των οποίων μπορεί να πραγματοποιηθεί η ανάγνωση. Δεν είναι κακό να προχωράμε μαζί με τους καιρούς, ωστόσο νέα έρευνα φωτίζει έναν τομέα, όπου το πλεονέκτημα του χαρτιού είναι μάλλον αδιαμφισβήτητο: την ώρα του παραμυθιού με τους γονείς.

Ερευνητές ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο του Sussex θέλησαν να διερευνήσουν αν το κατά πόσο προτιμάται το βιβλίο ή μία ηλεκτρονική συσκευή για διάβασμα, επηρεάζει μία πολύ συγκεκριμένη δραστηριότητα: την ανάγνωση παραμυθιών ενός γονιού παρέα με το παιδί του.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η ανάγνωση κειμένου στο χαρτί ή στην οθόνη δεν έχει στατιστικά σημαντική διαφορά όσο αφορά τα γνωστικά αποτελέσματά της για τον εκάστοτε αναγνώστη. Ωστόσο, οι συγγραφείς της νέας έρευνας αναρωτήθηκαν αν αυτή η παρατήρηση αλλάζει, όταν η δραστηριότητα δεν περιορίζεται στη γνωστική της διάσταση.
Το από κοινού διάβασμα ενός παραμυθιού από έναν γονιό με το παιδί του, πέρα από νοητική εργασία, ήταν πάντα μία στοργική, αλληλεπιδραστική εμπειρία που έφερνε πιο κοντά τα συμμετέχοντα μέρη. Σήμερα, όμως, παρατηρείται μία μεγάλη στροφή των παιδιών προ-εφηβικής ηλικίας στο ανεξάρτητο διάβασμα και στην ανάγνωση από οθόνες, αντί βιβλίων.
Οι ερευνητές θεώρησαν ότι είναι σημαντικό να αποκωδικοποιηθεί η δραστηριότητα, όπως αυτή γίνεται σήμερα. Για τον σκοπό αυτό, κάλεσαν 24 μητέρες μαζί με τα παιδιά τους, τα οποία ήταν ηλικίας 7 έως 9 ετών, να συμμετάσχουν στη μελέτη τους, τα ευρήματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Psychology.
Στα πλαίσια της μελέτης, οι συμμετέχοντες βιντεοσκοπήθηκαν σε 4 σενάρια από κοινού ανάγνωσης ιστορίας διάρκειας 8 λεπτών, το καθένα από τα οποία τοποθετούσε σε θέση αναγνώστη είτε τη μητέρα είτε το παιδί και ως μέσο διαβάσματος είτε το βιβλίο είτε την οθόνη.
Η ανάλυση των βίντεο έδειξε ότι ο βαθμός διατήρησης των πληροφοριών από το παιδί δεν επηρεάζεται από το μέσο που χρησιμοποιείται, αλλά η αλληλεπίδραση και η εγγύτητα μεταξύ μητέρας και παιδιού ήταν χαμηλότερη όταν η ανάγνωση πραγματοποιούνταν από μία οθόνη και έπεφτε ακόμα περισσότερο όσο περνούσε ο χρόνος, ειδικά όταν στον ρόλο του αναγνώστη βρισκόταν το παιδί.
Επιπλέον, όπως σημειώνεται σε σχετικό δελτίο τύπου, παρατηρήθηκε ότι τα παιδιά συμμετείχαν περισσότερο στη δραστηριότητα και ότι τα σχόλια των μητέρων ήταν πιο σχετικά με την ιστορία που διαβαζόταν, όταν η ανάγνωση γινόταν από βιβλίο.
Διαπιστώθηκε, ακόμη, πως η σωματική σύνδεση μεταξύ μητέρας και παιδιού επηρεάστηκε αναλόγως μέσου και αναγνώστη. Οι ερευνητές γράφουν στη μελέτη ότι η στάση του σώματος μητέρας και παιδιού όταν η ανάγνωση γίνεται από βιβλίο, προωθεί περισσότερο το διάβασμα ως κοινή εμπειρία.
Για παράδειγμα, όταν τα παιδιά είχαν τον ρόλο του αναγνώστη και διάβαζαν από οθόνη, κρατούσαν τη συσκευή όπως την κρατά συνήθως ένα άτομο που διαβάζει μόνο του, με αποτέλεσμα το κείμενο να κρύβεται από το οπτικό πεδίο των μαμάδων, οι οποίες αναγκάζονταν να προσπαθούν να τη δουν πάνω από τον ώμο των παιδιών τους.
Αντιθέτως, όταν οι μαμάδες είχαν τον ρόλο του αναγνώστη και το διάβασμα γινόταν από βιβλίο, το κρατούσαν με τρόπο οποίος επέτρεπε στα παιδιά να το βλέπουν χωρίς πρόβλημα άνεσης και να έχουν στάση σώματος η οποία τα έφερνε πιο κοντά στη μητέρα τους.
Η επικεφαλής της μελέτης, καθηγήτρια ψυχολογίας Δρ Nicola Yuill, εξήγησε ότι αυτά τα αποτελέσματα υποδεικνύουν την αυτοπεποίθηση των σημερινών παιδιών ως "ψηφιακών ιθαγενών", η οποία τους επιτρέπει να παίρνουν με ευκολία τον έλεγχο όταν το διάβασμα γινόταν από ψηφιακή συσκευή.
Το γενικό συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι όταν τα παιδιά και οι γονείς διαβάζουν παρέα, το μέσο από το οποίο γίνεται η ανάγνωση επηρεάζει τη σωματική και συναισθηματική σύνδεση μεταξύ τους, σημαντικούς παράγοντες στη διαμόρφωση των χαρακτήρων των παιδιών καθώς μεγαλώνουν.
"Επειδή οι ψηφιακές συσκευές χρησιμοποιούνται συχνά ως ατομικά εργαλεία, το διάβασμα σε αυτές μετατρέπει αυτήν τη δραστηριότητα από μία πιθανά κοινή εμπειρία, σε μία πιο ιδιωτική. Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι η χρήση της τεχνολογίας και η δραστηριότητα της ανάγνωσης, υπάρχουν σε δύο κάπως ξεχωριστές σφαίρες", είπε η Δρ Yuill.
Η καθηγήτρια εξήγησε ότι η πολύ-λειτουργικότητα των ψηφιακών συσκευών είναι ένας πιθανός παράγοντας που επηρεάζει τον βαθμό ενδιαφέροντος των παιδιών για τη δραστηριότητα του διαβάσματος, καθώς έχουν μάθει να χρησιμοποιούν ένα tablet π.χ., όχι απλά μόνα, αλλά και για να κάνουν πολλά και διαφορετικά πράγματα.
Οι συγγραφείς της νέας μελέτης προτείνουν να διερευνηθεί η πιθανότητα αλλαγής προσέγγισης στον σχεδιασμό των διαφόρων gadgets, για αντιμετώπιση του φαινομένου και προώθηση του διαβάσματος στην παιδική ηλικία, ως δυνητικά κοινής εμπειρίας με τους γονείς.

 http://www.pathfinder.gr