ΤΟ ΜΠΛΟΥΖ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ

"Blues is the root. The rest is the fruit."
Willie Dixon
Είναι γεγονός πως το μπλουζ δεν γνωρίζει ιδιαίτερη άνθιση στη χώρα μας αν και θα έπρεπε. Οι λόγοι είναι πολλοί.
 
"Blues is the root. The rest is the fruit."
Willie Dixon
 
Είναι γεγονός πως το μπλουζ δεν γνωρίζει ιδιαίτερη άνθιση στη χώρα μας αν και θα έπρεπε. Οι λόγοι είναι πολλοί. Ο ένας είναι ότι είναι μία λαϊκή μουσική με έντονα στοιχεία ανθρωπισμού μέσα της. Έτσι λοιπόν σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, ένα κατακερματισμένο λαό που απεγνωσμένα πασχίζει να ξαναβρεί τη χαμένη του αξιοπρέπεια εμποδιζόμενος από τα ελπιδεμπορικά και αδηφάγα ΜΜΕ, το μπλουζ δεν καταφέρνει να αναδυθεί στο βαθμό που θα του επέτρεπε να γίνει γνωστό στις πλατιές μάζες. Αν και έχει πολλά κοινά με το ρεμπέτικο, αν και εξακολουθεί να εκφράζει μουσικά τον ανθρώπινο πόνο, το μπλουζ «δεν πουλάει» σήμερα.
Γεννήθηκε στις βαμβακοφυτείες του Αμερικάνικου Νότου από Αφροαμερικανούς σκλάβους που τους έσυραν με το στανιό στις γαίες των τσιφλικάδων με σκοπό να αυξηθούν τα κέρδη τους, να πολλαπλασιαστεί ο πλούτος τους και να αυξηθεί η πολιτική τους δύναμη. Καραβιές ολόκληρες μετέφεραν χιλιάδες εξαθλιωμένους Αφρικανούς στη Νέα Ήπειρο αποκόπτοντάς τους από τις ρίζες τους, τις παραδόσεις τους, τα γλωσσικά τους ιδιώματα και τη γη τους, ίσως το βασικότερο από όλα τα προαναφερθέντα.
 
Image 
               (βαμβακοφυτεία στον Αμερικάνικο Νότο)
Στην αρχή, ήταν απλά μια μουσική πλανόδιων τραγουδοποιών που σκάρωναν τραγούδια για να εκτονώσουν τα προβλήματα της περιθωριοποιημένης τους ζωής, της κακομεταχείρισης που υφίσταντο από τα αδίστακτα αφεντικά τους. Αφομοιώνοντας τη γλώσσα αλλά και τη θρησκεία των λευκών αλλά μπολιάζοντάς τες και με δικά τους στοιχεία, στοιχεία που πήγαζαν από τις δικές τους παραδόσεις και θρύλους, οι Αφροαμερικανοί δημιούργησαν ένα παγκόσμιο μουσικό φαινόμενο. Μία μουσική που όπως σωστά επισημαίνει ο Ηλίας ο Ζάϊκος, ο πατριάρχης του μπλουζ στη χώρα μας και μία άκρως σεβάσμια μορφή από μουσικής, μουσικολογικής και ιστορικής άποψης, καταφέρνει ακόμα και στις μέρες μας όχι μόνο να γεννά και να μπολιάζει όλα τα μουσικά είδη που άνθισαν και ανθίζουν στο Δυτικό κόσμο, αλλά ταυτόχρονα να μπολιάζεται και από αυτά.
Image
(Son House)

Λίγοι από τους νέους φίλους του Rock, του Heavy Metal, του Hip-Hop, του Rockabilly, του Psychedelic Rock κλπ γνωρίζουν πως από το μπλουζ ξεκίνησαν όλα. Πως αν δεν υπήρχε το μπλουζ, ενδεχομένως οι μουσικές που ακούνε, τα ακριβοπληρωμένα συγκροτήματα που θαυμάζουν, οι καλλιτέχνες-σταρ που γεμίζουν στάδια ολόκληρα, ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΗΡΧΑΝ. Πάνω στο μπλουζ πάτησαν όλοι αυτοί. Πάνω στους μουσικούς δρόμους του μπλουζ βασίστηκαν για να δημιουργήσουν τα πολύ αξιόλογα τραγούδια τους.
Όταν λοιπόν οι Αφροαμερικανοί απέκτησαν πρόσβαση στα μουσικά όργανα των λευκών, τότε το μπλουζ επεκτάθηκε. Από τα τραγούδια των songsters και των περιπλανώμενων τραγουδοποιών του Δέλτα  του Μισσισσιππή, από τον Robert Johnson, τον Son House, τον Blind Willie Johnson, τον Ledbelly,τον Blind Willie McTell, τον Blind Lemon Jefferson και τόσους άλλους φτάσαμε στο South Side του Chicago και από εκεί στα πέρατα της γης.
Image

Στο Chicago, οι επιβλητικές φιγούρες των Muddy Waters, Howlin' Wolf, Willie Dixon, Bo Didley και πολλών άλλων, άρχισαν να προσελκύουν το λευκό ακροατήριο και μάλιστα ακροατήριο λευκών αστών.
Image
(Muddy Waters)
Έτσι λοιπόν από τον Mike Bloomfield, τον Paul Butterfield, τους πολύ δικούς μας Nick Gravenites και Johnny Otis,  γεννήθηκε το λευκό μπλουζ. Τεράστια ήταν επίσης η συνεισφορά των Βρετανών μουσικών με πρωτοπόρο των επίσης δικό μας Alexis Korner.
 
Image  Image 
   
(Alexis Korner   -  Mike Bloomfield)
Τη δεκαετία του 60-70, το μπλουζ καταφέρνει να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για τα πλέον διάσημα συγκροτήματα της εποχής. To μπλουζ, τους εμπνέει όλους. Από τους Rolling Stones και τους Led Zeppelin στη Μ. Βρετανία, μέχρι τους Allman Brothers και τους Grateful Dead στις ΗΠΑ. Ο θρύλος της κιθάρας Jimmy Hendrix, μπλουζ έπαιζε. Το ίδιο και ο Rory Gallagher και πάρα πολλοί άλλοι γνωστοί κιθαρίστες και μουσικοί.
Image
(Jimmy Hendrix-Rory Gallagher)
Τα όρια επεκτείνονται, το μπλουζ εμπλουτίζει και εμπλουτίζεται από νέες ιδέες, νέες ανησυχίες, νέα κοινωνικά προβλήματα. Γίνεται η μουσική που μαζί με τη Jazz που προέκυψε και αυτή από την ίδια μουσική μήτρα, εμπνέει τη γενιά των BEAT (Jack Kerouac, Gregory Corso, Allen Ginsberg) και λίγο αργότερα το ίδιο το κίνημα των Hippies.
Αν ακούσει κανείς τα τραγούδια της θρυλικής συναυλίας του Woodstock, εύκολα θα μπορέσει να διακρίνει μέσα σε αυτά, τις έντονες μπλουζ επιρροές τους.
 
Ακούμε πολλές φορές να λέγεται πως «οι λευκοί δεν μπορούν να παίξουν σαν τους μαύρους μπλουζίστες». Ο συγκεκριμένος ισχυρισμός θα μπορούσε να είναι αληθής αν προσθέταμε μία ακόμη φράση: «οι λευκοί ούτε όμως και οι μαύροι δεν μπορούν να παίξουν σαν τους μαύρους μπλουζίστες της εποχής που το μπλουζ γεννήθηκε.»
Σήμερα, είναι μάλλον ανόητο να περιμένει κανείς κάποιον να είναι μαύρος και να παίζει μπλουζ εντελώς βιωματικά όπως έπαιζαν δηλαδή οι αφροαμερικανοί σκλάβοι στις φυτείες του Νότου κάποτε.
Σήμερα υπάρχουν μαύροι κιθαρίστες που εμπνέονται από το λευκό κιθαρίστα από το Τέξας και θρύλο του μπλουζ, τον Stevie Ray Vaughan.
Image
(Stevie Ray Vaughan)
Δεν είναι ανάγκη δηλαδή κάποιος να είναι σώνει και καλά μαύρος και από τις 12 τα μεσάνυχτα μέχρι το ξημέρωμα να τον έχουν χτυπήσει οι εφτά πληγές του Φαραώ για να παίξει σωστό μπλουζ.
Το να παίζει κανείς μπλουζ σωστά, με αγάπη και σεβασμό, το να εμπνέεται από αυτό και να προσπαθεί να διευρύνει τους μουσικούς του ορίζοντες χρησιμοποιώντας το μπλουζ σαν βάση του, όχι μόνο είναι απολύτως θεμιτό αλλά και σύνηθες σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό κάποιοι σπεύδουν να το βαφτίσουν «μιμητισμό». Δεν είναι όμως έτσι. Ακόμα και η διασκευή παλιών μπλουζ τραγουδιών και ο εμπλουτισμός τους με πιο σύνθετες μουσικές φόρμες, είναι μία μεγάλη συνεισφορά στη μουσική και τον ανθρώπινο πολιτισμό.
Καλό μπλουζ μπορεί κανείς να ακούσει παντού ακόμα και σε χώρες όπως η Κορέα και το Βιετνάμ.
Στην Ελλάδα, υπάρχει μία προκατάληψη. Ενώ διαθέτουμε μια καταπληκτική μπλουζ σκηνή με πολύ αξιόλογους μουσικούς και συγκροτήματα, έχουμε την τάση να τα σνομπάρουμε, να τα απαξιώνουμε και να μην τους δίνουμε την πρέπουσα σημασία.
Αυτό κυρίως οφείλεται στη χαμηλή αυτοεκτίμηση που έχουμε σαν λαός και ίσως όχι άδικα αν κρίνει κανείς από τη γενική εικόνα μας στο εξωτερικό.
Σε γενικές γραμμές πάντως, το μπλουζ εξακολουθεί να είναι ένα παγκόσμιο μουσικό φαινόμενο που εξελίσσεται και εμπνέει ανθρώπους που θέλουν να εμπνευστούν και να δημιουργήσουν.
 
Δημήτρης Επικούρης
Σάββας Συνοδινός 
http://www.southernrock.gr

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις